(h)opist(h)ographus, -a, -um
auf der Rückseite beschrieben: MERVLA
enarr Iuv 1,6 sig.a1
v scriptvs et in tergo magnitudinem fabulae signat, quae in tantum excreuisset ut in uolumine, nisi scripto tergo, contineri non posset. Quod genus uoluminum opisthographa prisci dixere. VIVES
conscr 82 Una in facie olim scribebant, nam quae duabus essent scripta ea nuncupabant opisthographa.

subst., opisthographus, -i,
m.,
o. opisthographum, -i,
n.:
1) Notizbuch: BARBARO-H min.
castig I 29,21,2 uti subdubitem fere Plinium hoc loco non tam errore quam oblivione superioris dicti haec addidisse, ut qui multos auctores legendo in opistographos suos, easdem plerumque res ex diversis contulisset. ==
castig gloss H 30 Hopisthographi non specie libellari, sed voluminis, et habiles torqueri, a tergo videntur appellati. ... Scio quosdam hopisthographum accipere pro eo quod ita scriptum est ut legi postea non possit nisi librariis describendum mandetur (libellarii
Pozzi falsch). ==
coroll 809 Inuenio tamen in opisthographis medicinalibus quibusdam pro chelidonio minore acceptam elydrion. GIRALD-LG
dial 2,6 qui ... quotidie opisthographa collectanea ex omni scriptorum genere conscripta compilat. HOFMANN
lex III p.450
v opisthographvm Salmasio sic dictae sunt schedae illae, quibus extemporalia scripta et nondum emendata adlinebantur, quaeque et in aversa parte, h. e. in tergo scribi et exarari solebant
2) Adresse (
die sich auf der Rückseite des Briefs befindet): AMMONIVS-L
Erasmus ep 2817 Video autem te existimare ex opisthographo literarum tuarum, quasi hic antea semper habitarim.